In de rubriek ‘Zo kan het ook!’ geven we praktische tips ter inspiratie. Vandaag: drie verschillende situaties rondom te laat komen, met elk een eigen oplossing.
En wéér is je kind (bijna) te laat op school. Hoe pak je dat nu aan? Het is handig te weten waar het door komt, dat te laat komen. Achter hetzelfde gedrag kunnen verschillende oorzaken liggen. Drie kinderen, drie oplossingen voor het te laat komen.
Steijn
Steijn gaat graag naar school. Om kwart over zes al springt hij vrolijk uit bed, tot verdriet van mams die best nog een half uurtje langer zou willen slapen. Er is tijd zat zou je zeggen, als je om kwart over acht op de fiets moet zitten. Zuchtend staat mams op en gaat zichzelf en Peuter aankleden. ‘Steijn trek je vast je kleren aan? Vergeet je schone onderbroek niet!’ Als ze even later beneden komt zit Steijn in zijn onderbroek en shirt van gister te lego-en. ‘Heb je je nog niet aangekleed schat? Nou, dan help ik je straks. Nu gaan we eerst eten’. Na het eten vraagt ze Steijn nogmaals zich aan te kleden. ‘Steijn doe je schone onderbroek aan. Nee, die is van gisteren! Dat kan echt niet. Een schóne onderbroek. Steijn je hebt een shirt met gaten aan. Steijn je broek! Heb je je tanden al gepoetst? Nee? Nou, ga snel doen dan. Het is al kwart voor acht’. Mams poetst haar tanden, en die van Peuter. En als ze om acht uur in Steijn’s kamer staat heeft hij verdorie nóg geen broek aan! Eigenhandig helpt ze een protesterende Steijn in zijn broek. Dat ze nog op tijd komen is misschien wel te danken aan Peuter die haar jas al aan heeft, en Steijn zijn schoenen en jas komt brengen.
Wat gaat er mis? Je zou een stickerkaart op Steijn los kunnen laten, maar eigenlijk lúkt het hem gewoon niet. Er moet veel gebeuren in de ochtend, en hij overziet het niet. Wat de boel nog eens erger maakt is het gemopper van zijn moeder. Want hij wil graag naar school, maar van al dat gezeur aan zijn hoofd krijgt hij vooral de neiging zijn hakken in het zand te zetten. Liever gaat hij nog even spelen. Dan zoekt mams het maar uit met die kleren…
Zo kan het ook! Zeuren en boos worden helpt niet, dat zag mams ook wel. Ze nam het besluit te stoppen met zeuren. Lastig, want ze voelt de klok in haar nek hijgen. Hoe erg is het eigenlijk, als hij een keer te laat komt? Erger dan elke ochtend boos op elkaar zijn? Natuurlijk moest er nog wat anders gebeuren: Steijn moest zich weer verantwoordelijk gaan voelen om op tijd aangekleed en wel klaar te staan, én hij had handvatten nodig om dit ook te kunnen. Een pictobord bood uitkomst. Steijn kon zelf op het pictobord kijken om te zien wat hij allemaal nog moest. Elke ochtend nam mams een vast moment om met hem door te nemen of alles al gebeurd was. Na een tijdje zat de routine er in, en kon Steijn zonder bord. En mams kon zonder zeuren.
Mieke
Mieke is een echt nachtuiltje. Als baby al sliep ze het liefst van half elf tot negen, met een slok bij mama tussendoor. Dat ritme beviel alle partijen prima. Tot ze naar school moest. Elke ochtend was het heisa om haar uit bed te krijgen. Haar vader liet Mieke zo lang mogelijk liggen, zorgde dat er een boterham klaarlag, en kleedde haar aan op bed. Het draaide er vaak op uit dat Mieke achter op de fiets nog haar boterham op moest eten, want met lieve woorden, begrip, op de klok wijzen, dreigen en verleiden was ze haar bed niet uit te krijgen. ‘Het is als trekken aan een dood paard,’ verzuchtte haar vader vaak.
Ook bij Mieke en haar vader speelt mee dat vader zich verantwoordelijk voelt voor een probleem dat eigenlijk van hen samen is. Vader trekt, Mieke hangt tegen, en zo komen ze nergens. Mieke heeft het eigenlijk niet zo makkelijk met het kunstmatige ritme, ze zou eigenlijk liever een uurtje later starten. Maar ja, dat gaat natuurlijk niet.
Zo kan het ook! ’s Middags bij een kopje thee legt vader Mieke het probleem voor. Ze moet op tijd op school zijn, het is voor de klas heel onrustig als ze steeds later binnen komt. En voor haarzelf is dat eigenlijk ook niet leuk. De ochtenden thuis zijn verre van gezellig, met gehaast en geen momentje rustig aan tafel. ‘En weet je Mieke, ik wil je graag helpen. Maar ik kan het niet van je overnemen, je zal zelf op moeten staan. Wat denk jij, hoe zou jij makkelijker kunnen opstaan?’. Mieke knabbelt aan haar koekje en denkt na. ‘Misschien kan mama me wakker maken voor ze naar haar werk gaat. Als ik mijn kleren klaarleg in de avond dan kleed ik mezelf aan’. Dit spreken ze af, en het werkt wonderwel goed om haar juist wat eerder te laten opstaan. Ze geniet van het momentje samen met mama. Het aankleden? Dat laat ze liever toch aan haar vader over.
Sharena
Sharena was heel blij dat ze naar school mocht. Ze verveelde zich stierlijk op het kinderdagverblijf, waar ze steeds dezelfde nopjespuzzels voorgeschoteld kreeg. Nu zou ze échte dingen gaan leren! In de kleuterklas trok ze naar de grotere kinderen toe. De eerste weken was ze dolgelukkig. Ze kende al een paar letters, en pakte het liefst de kleurplaten met rekensom. De juf liet haar die echter weer terugleggen, dat was voor groep 2, en Sharena zat nog in groep 1. Ook de knutselwerkjes leverden steeds conflict op. Gaf de juf haar een zwarte cirkel om een piet mee te maken, schilderde Sharena hem roze met een witte baard. In de kring zat ze steeds te wippen en kon haar aandacht er niet bij houden. De werkjes raffelt ze af, en vervolgens stuitert ze door de klas tot de juf haar corrigeert. Dat helpt maar eventjes, als het al helpt. Elke ochtend is het een gevecht om Sharena naar school te krijgen. Steeds vaker heeft Sharena buikpijn. Ze klaart op zodra haar vader of moeder de school heeft afgebeld. De juf oppert voorzichtig of Sharena misschien eens getest zou moeten worden op ADHD.
Bij Sharena ligt het probleem bij de mismatch tussen wat ze nodig heeft op school, en wat er aangeboden wordt. Het gestuiter is een uiting van verveling. Thuis schrijft ze haar naam en maakt sommetjes onder de tien, op school maakt ze fouten in de simpelste opdrachtjes.
Zo kan het ook! Sharena’s ouders vragen een gesprek bij de juf, waar ze laat zien wat Sharena thuis maakt. De juf probeert na dit gesprek Sharena tegemoet te komen met extra werkjes, dit blijkt echter niet voldoende. Uit een test bij de psycholoog blijkt dat Sharena eerder op het niveau van een 6 á 7-jarige functioneert, cognitief gezien. Met hulp van de psycholoog weet school Sharena al een beter aanbod te geven, en vanaf groep 3 gaat Sharena ook naar een plusklas. De buikpijn is nu grotendeels verdwenen en het drukke gedrag ook, al blijft het wel belangrijk om steeds goed te blijven kijken naar wat Sharena nodig heeft op school.
Voor een grondige oplossing kijk je verder
Kant-en-klare oplossingen zijn er niet voor ‘lastig’ gedrag voor een kind. Logisch eigenlijk, als je bedenkt dat het gedrag niet het eigenlijke probleem is. Als je dieper kijkt zal je zien dat je kind misschien iets dwars zit, of vaardigheden mist. Wat het ook is, als je ontdekt wat er achter het gedrag van je kind schuilt kan je een grondigere oplossing vinden. Samen mét je kind.
How2talk2kids – Adèle Faber en Elaine Mazlish
Goede tips, goed naar het kind kijken.
Inderdaad, probeer verder te zoeken, gedrag heeft altijd een oorzaak.
Kinderen kunnen het alleen nog niet helder en doordacht aangeven, daar hebben ze echt hulp bij nodig.
Mooi artikel!