Gezien, dat filmpje van een poedermelkfabrikant, waarin opgeroepen wordt om vooral niet te oordelen over andere ouders? Sympathiek, mooi, spijker op de kop? Ik zeg: handige reclame waar ouders weinig aan hebben.
Het lijkt zo nobel: laten we andere ouders niet de maat nemen over hun ouderschap. Het is vervelend, irritant, het maakt onzeker en het voedt de zogenaamde ‘mommy wars’- moedertwisten die steevast op niks uitdraaien.
Onzekerheid
Ouders zijn onzeker en daar is een sociologische verklaring voor. We voeden alleen op en niet in zo’n zogenaamde ‘village’. Hoewel dat dorp nog wel eens geromantiseerd wordt en gezien als dé oplossing voor elke maatschappelijke kwaal, is het tegelijkertijd de realiteit. Zonder de armen van andere vaders en moeders die ons kind kunnen troosten, voeden en er liefdevol voor zorgen, kunnen wij ouders ons behoorlijk alleen en onzeker voelen.
Zouden we van jongsaf samen opvoeden – en dan heb ik het dus over die directe zorg, niet over dat anderen jouw kind gaan lopen terecht wijzen – dan zouden we ons een stuk sterker voelen. We zouden weten dat een fase nooit lang duurt, dat fouten maken er soms bij hoort en we zouden ons niet zo vreselijk oververantwoordelijk voelen. We zouden letterlijk de zorg(en) delen.
Relax
Dus nu staan we er alleen voor, doen maar wat, en zijn kwetsbaar. En voelen we de ogen van andere ouders op ons gericht. En als zij het anders doen dan jij kunnen er maar twee uitkomsten zijn: of hullie snappen er niks van, of jij bent fout bezig. Het is oordelen of beoordeeld worden.
Het goede nieuws is dat de meeste kinderen in een liefdevol nest, niet zo snel verkeerd opgroeien. Of je nu elke week naar kinderyoga gaat, of je kind iets te vaak naar Dora laat kijken: goed gehechte kinderen kunnen wel wat hebben.
Wat dat betreft zou het voor alle partijen goed zijn als we een beetje relaxen en ons minder zorgen maken over wat een ander denkt. Als een ander het anders doet dan jij, kun je het maar beter als water van een eend van je af laten druipen en denken: goh, dat kan dus ook? Er zijn meer wegen naar Rome.
Ongemakkelijke waarheid
Maar dat filmpje dan? Het feit dat het van een melkpoederfabrikant is – eentje waar ik zelf groot op geworden ben – laat ik even voor wat het is. Of moet ik uitleggen hoe reclame werkt, dat het geld oplevert en dat er geen altruïstische motieven aan ten grondslag liggen? Mooi.
Op het oog lijkt het prima: laten we niet oordelen, we hebben allemaal zorg om onze kinderen en dat is wat ons verbindt. Maar kijk eens dieper? Is dit niet exact wat we graag willen horen, het argument dat we gebruiken om ongewenste informatie te negeren?
De ongemakkelijke waarheid is, dat niet-hechtende stijlen van ouderschap wel degelijk effect hebben. Je zou kunnen zeggen dat ‘goed opvoeden’ niet bestaat; zolang een kind liefdevolle, responsieve zorg krijgt doen opvoedtechnieken er niets toe. Maar omgekeerd heeft een kind last van niet-hechtend ouderschap. Als een kind alleen in een bedje ligt te huilen, te weinig huid-op-huid contact heeft gehad, als er teveel voorbij is gegaan aan zijn of haar behoeftes, dan zal een kind op zijn beurt zich minder in anderen kunnen inleven. De kans dat je kind gelukkig zal opgroeien is groter wanneer die zorg optimaal is.
Onderzoekster Darcia Narvaez schrijft regelmatig over deze effecten. Zij onderzocht bijvoorbeeld het effect van niet-hechtend ouderschap op de ontwikkeling van empathie. Haar conclusie: kinderen die minder sensitief-responsieve zorg hebben gehad als baby/ dreumes, kunnen zich minder inleven dan andere kinderen die wél optimale zorg hebben gehad.
Wijze ouders
Door te doen alsof elke ouderschapskeuze gelijk en in het belang van het kind is, is onzin. En ook erg betuttelend. We missen daarmee als ouders belangrijke informatie.
Die boodschap zit niet in dat filmpje. En ook niet dat je toch echt zelf de keuze hebt om je kritiek wel of niet aan te trekken. Kijk, die mommy wars, die kunnen we missen als kiespijn, maar laten we ons niet in de luren leggen door een stel handige reclamejongens- en meisjes.
De (wetenschappelijke) discussies moeten experts maar voeren, wij ouders doen er beter aan om niet met elkaar te bakkeleien. Maar dat betekent niet dat je doof moet zijn voor nieuwe inzichten. We voeden niet alleen onze kinderen op; wij ouders groeien ook in ons ouderschap. Ik zou zeggen: informeer jezelf, zonder oordeel. Don’t shoot the messenger.
Onze kinderen verdienen wijze ouders en die hebben geen suf filmpje nodig om te weten wat goed is. Zolang je het beste met je kind voor hebt, zul je het beste doen binnen je mogelijkheid. En dan heb je geen bedrijf nodig die je over je ego streelt met een handig bedachte reclameboodschap. Wijze ouders informeren zich en zijn niet bang voor de mening van een ander. Die volgen gewoon hun hart én hun verstand.