Kinderen serieus nemen is vaak goed om lachers op je hand te krijgen. Psycholoog Karla Mooy stelt dat de strenge opvoeding zijn langste tijd wel heeft gehad.
Streng zijn is de norm en rekening houden met kinderen wordt al gauw in het belachelijke getrokken. Zo las ik in het plaatselijke huis-aan-huisblad ook de zinsnede ‘juffen en meesters die aan kinderen vragen of het hen alsjeblieft uitkomt om even op te letten’. In discussies over de nanny of andere topics in het opvoeden, duikt altijd weer de uitdrukking van de ‘tere kinderziel’ op. Respect hebben voor het kind is belachelijk.
Ik vraag me vaak af, waar dat vandaan komt. Ik denk dat het te maken heeft met het niet willen ervaren van onze eigen kwetsbaarheid. Zelf zijn we vaak ook opgevoed met doen wat je gezegd wordt en laten zien dat je weet hoe het hoort. Allemaal hebben we weleens het gebruik van macht door volwassenen ervaren. En diep van binnen weten we ook hoe kwetsend dat was.
Deze pijn voelen we liever niet. Daarom praten we het goed, zeggen we dat we het ook echt wel nodig hadden als kind. En voeden we onze kinderen net zo op. Want zo hebben we het geleerd, zo hoort het en zo hoeven we niet te voelen wat het met ons heeft gedaan.
Rekening houden met kinderen wordt al gauw in het belachelijke getrokken
Ik schrijf ‘we’, maar eigenlijk bedoel ik natuurlijk ‘zij’. Want wij, jij en ik, willen het anders of doen het al zo. Anders zou je dit niet lezen. En daarom schrijf ik het ook. Voor jou, die andere wegen zoekt. Om je een hart onder de riem te steken. Want je kunt je heus wel eens onzeker voelen als je wilt opvoeden vanuit respect voor je kind, daar weet ik alles van.
Voor mij is het nu heel duidelijk. De ‘oude’ manier van opvoeden, gebaseerd op macht, is niet waar we naar terug moeten keren. Immers, waarom zouden anders zoveel volwassenen van nu kampen met problemen? Waarom zijn er zoveel mensen met een burn-out? Volgens mij is dat onder andere omdat wij als kind hebben afgeleerd om onze eigen grenzen te voelen en te voldoen aan wat anderen van ons willen.
Bovendien heeft onze maatschappij dringend behoefte aan een ander type mens. Mensen die leven vanuit innerlijke waarden, die durven te staan voor wat ze belangrijk vinden en hun talenten gebruiken om bij te dragen aan de wereld. Dat kan alleen als we in de opvoeding en het onderwijs uitgaan van respect voor de eigenheid het kind.
De ‘oude’ manier van opvoeden, gebaseerd op macht, is niet waar we naar terug moeten keren.
Inderdaad, de kinderziel is teer. Kinderen zijn dan misschien wel flexibel, maar er wordt van binnen makkelijk iets gekwetst. Net als dat bij ons allemaal is gebeurd, in meer of mindere mate. En als we dat voor de nieuwe generatie anders willen, dan is respect hebben voor het kind een eerste vereiste. En dat is iets heel anders dan alles goedvinden of eindeloos in discussie gaan. Wat dat betreft ligt er voor ons nog een schone taak om dat uit te leggen.
En als je weer eens iemand een flauwe opmerking hoort maken over de ‘tere kinderzieltjes’ bedenk dan dat het meer zegt over die ander dan over jouw manier van opvoeden. Jij bent gewoon een voorloper, hoe stoer is dat? Want het is mijn vaste overtuiging dat het onvoorwaardelijk ouderschap het opvoeden van de toekomst is.
