De staatssecretaris van financiën Wiebes ziet er wel wat in om gezinnen waar slechts één partner werkt wat extra’s toe te stoppen. Fout, volgens een artikel in Opzij. Anita Borst is zo’n ’thuiszitter’ en feminist en heeft er een mening over.
Aanrechtsubsidie
Dus staatssecretaris Wiebes van financiën laat weten dat hij wel brood ziet in een deal met de Christelijke partijen voor wat betreft het belastingplan 2016. Dit zou onder andere inhouden dat er extra geld gaat naar eenverdieners, ofwel gezinnen waarbij één partner voor het gezinsinkomen zorgt. Hierdoor zou een fiscaal verschil tussen eenverdieners en tweeverdieners rechtgetrokken worden.
Laat ik voorop stellen dat ik me niet voldoende heb verdiept in het belastingplan 2016 om alle implicaties van dit voorstel te doorzien. Ik kan op dit moment niet zeggen dat ik voor of tegen ben, daarvoor zou ik me grondig moeten inlezen. Daarnaast koester ik enig wantrouwen jegens partijen die de scheiding van kerk en staat niet helemaal begrepen hebben.
Maar goed, dit nieuws kwam mij ter ore via een nogal pittig artikeltje in Opzij. Kort samengevat: Door het in ere herstellen van de zogenaamde aanrechtsubsidie zou de klok jaren worden teruggezet voor vrouwen. Juist het afbouwen van het belastingvoordeel voor eenverdieners moest vrouwen stimuleren aan het werk te gaan. Thuiszitten zou bij de volledige afschaffing van de regeling in 2024 onrendabel worden. De deal van Wiebes zou vrouwen als in de jaren ’50 opnieuw aan het aanrecht kluisteren.
(On)betaalde arbeid
Ik beschouw mezelf als feminist. Gelijke rechten voor vrouwen en mannen, en ook de emancipatie van anderszins achtergestelde groepen heeft mijn warme belangstelling, mijn enthousiaste stem, mijn voorkeur, mijn liefde. Dus ik schrok nogal van het stukje in Opzij. Want wat ik erin las was dit: Het werk dat van oudsher door mannen wordt gedaan, het werk buitenshuis, het werk dat geld oplevert, is het werk dat er toe doet. En het werk dat traditioneel voornamelijk bij vrouwen ligt, het werk binnenshuis, de onbetaalde zorg voor kinderen en naasten, is eigenlijk geen werk. Wie ervoor kiest -ofwel uit volle overtuiging, ofwel door omstandigheden ingegeven- om géén betaalde arbeid te verrichten, die zit thuis.
Het werk dat van oudsher door mannen wordt gedaan, het werk buitenshuis, het werk dat geld oplevert, is het werk dat er toe doet
Dus wat is nu de bedoeling? Dat de hordes onbetaalde uitvreters eindelijk eens aan het werk gaan? Bij gaan dragen aan de economie? Belasting gaan betalen? Natuurlijk, iedereen moet die keuze hebben. Het is 2015, knal vooral dat glazen plafond door als je je daartoe geroepen voelt. Ik zie er echter vanuit mijn eigen situatie -ik ben zo’n thuiszitter- wel een klein lastigheidje aan. Want wat doen we met de kinderen?
Ouderschap is nuttig
Het is mijn gefundeerde overtuiging dat kinderen in de eerste jaren van hun leven baat hebben bij een kleine kring van vaste verzorgers aan wie zij zich kunnen hechten. Meestal zijn dat de eigen ouders, ondersteund door familie, gastouders, pedagogisch medewerkers. Zolang het er maar niet teveel zijn, en zolang het maar niet te hard wisselt. Vanuit de hechtingstheorie bekeken is het zinvol om voor je eigen kinderen te zorgen. Wie thuis zit met de kinderen, doet belangrijk werk. Echter, omdat dat werk van oudsher door de moeders werd verricht en omdat het geen rooie rotcent betaalt, wordt het blijkens het artikel in Opzij niet gezien als echt werk. Vrouwen moeten niet thuiszitten, ze moeten aan de betaalde arbeid.
Ouderschap legt de basis legt voor de maatschappij van morgen
Nogmaals, wie graag buitenshuis werkt die moet dat vooral doen. Ik denk alleen niet dat het de gelijkheid van mannen en vrouwen bevordert wanneer het werk binnen het gezin, het grootbrengen van kinderen, weggezet wordt als “thuiszitten”. De onbetaalde ouders die ik ken (en daar zitten ook vaders bij) die werken zich een slag in de rondte om hun kinderen in een veilige omgeving te begeleiden naar zelfstandigheid. Dat is prachtig, maar soms ook loodzwaar werk, zonder lunchpauzes, zonder weekends, zonder vakantie. Moeten we dat omdat het van oudsher vrouwenwerk was dan maar minachten? Afschaffen? Uitbesteden aan, tja, laagbetaalde pedagogisch medewerkers? Zodat we tijd hebben om de arbeid te verrichten die er wél toe doet, namelijk de traditionele mannenarbeid, het geld verdienen?
Noem me een gekkie, maar dat klinkt voor mij juist helemaal niet als feminisme. Dat klinkt voor mij als verheerlijking van betaalde arbeid ten koste van onbetaalde arbeid. Dat klinkt voor mij als devaluatie van het werk dat door de geschiedenis heen altijd door vrouwen is gedaan.
Van gelijkheid is geen sprake
Ouderschap is een serieuze taak. Ik heb niets dan bewondering voor mensen die het ouderschap, toch een baan van 24/7, weten te combineren met een betaalde baan buitenshuis. Het is fijn, wenselijk, noodzakelijk zelfs om iedereen die mogelijkheid te bieden. Er valt echter ook genoeg te zeggen voor een constructie waarbij één van de ouders thuis is om voor de kinderen te zorgen. Maar zolang fulltime zorg voor kinderen wordt gezien als minderwaardig aan de combinatie van ouderschap en betaald werk, is er van gelijkheid geen sprake.
Het lijkt mij niet de taak van de overheid om gezinnen op te leggen hoe zij de zorg voor hun kinderen onderling moeten verdelen. Het lijkt mij al helemaal niet aan een partij die zich liberaal noemt om zich daarmee te bemoeien. Als er al iets vanuit Den Haag zou moeten komen op dit gebied, laat het dan het inzicht zijn dat ouderschap de basis legt voor de maatschappij van morgen, en dat ouders die zich daar voor de volle 100% voor inzetten net zoveel respect verdienen als ouders die zich zowel binnen hun gezin als op een betaalde baan nuttig maken.
Waar het om gaat is het volgende: stel, je verdient als tweeverdieners allebei 40.000 euro, samen een ton dus. Dan betaal je substantieel minder belasting dan een éénverdiener die alleen 80.000 verdient. Dat kon in de nieuwe plannen oplopen tot 10.000 euro verschil. Dat is waar de christelijke partijen tegen ageren en dat lijkt mij principieel juist. Dat er nu weer allerlei feministische, christelijke or whatever voor sausjes over gegooid worden is bijzaak. Het is dus ook geen extraatje (de zgn aanrechtsubsidie), maar de extreme belasting die eraan zat te komen wordt teruggedraaid en zelfs verminderd.
Dat extra belastingvoordeel voor de thuisblijvende partner “Aanrechtsubsidie” noemen is pas neerbuigend!! Ik dacht dat Feministen stonden voor een eigen keuze in het leven, waarom is dan thuisblijven bij de kinderen ineens niet meer goed? Wij (ik was ook een thuisblijfmoeder) zorgden wel voor de nieuwe generatie, gaven ze een rustige start in het leven, zonder racen en rennen van oppas naar kdv naar bed en weer naar opa en oma of een gastouder. Wij waren de gastouders van onze eigen kinderen! Ik denk dat dát de kinderen alleen maar ten goede komt (in de meeste gevallen dan toch). Het is wel waar dat je, als je als ouder thuis gebleven bent voor de kinderen, een veel moeilijker start in de maatschappij van de werkenden hebt als je weer aan het werk wilt. Het wordt tijd dat men de levenservaring en opgedane ervaringen tijdens die jaren wat beter waardeert!! Opleiding is bij lange na niet alles!! De leerschool van het leven kan een mens veel meer leren dan een paar jaar school! Het zou super zijn als je voor thuisblijven zou kunnen lezen door dat extra belastingvoordeel, als je het liefst thuis zou blijven bij je kind(eren). Dus in dat opzicht is dat voordeel super bedacht!! Het kan niet de bedoeling zijn dat je mensen een keus ontneemt door dat belastingvoordeel weg te halen bij de thuisblijvers. Omdat er dan veel meer mensen gedwongen zouden kunnen zijn om buitenshuis te gaan werken tegen hun zin! Partners moeten samen kunnen kiezen voor hun toekomst, zonder dat anderen opleggen waar ze voor moeten kiezen!!
Goed punt. Roep ik al jaren: dat wat vrouwen van oudsher doen, moet veel hoger gewaardeerd worden. Betaald werken is niet beter dan voor je kinderen zorgen of vrijwilligerswerk doen. Iedereen levert z’n bijdrage aan de maatschappij en je eigen kinderen opvoeden is een belangrijke taak binnen die maatschappij. Prima dus als je er voor kiest dat fulltime te doen en belachelijk als dat dan belastingtechnisch hoger belast wordt.
Ik combineer zelf werk en opvoeding, omdat ik echt gillend gek word als ik fulltime thuis ben, (heb dat noodgedwongen mogen ervaren door 2 jaar werkloos ’thuis te zitten’). Maar ik ben erg voor vrijheid van keuze daarin. Dat is pas emancipatie.
Feministen die willen dat elke vrouw aan het werk gaat, maken zich feitelijk schuldig aan een verkapte vorm van misogynie. We moeten helemaal niet willen dat vrouwen hetzelfde worden en doen als mannen. We ZIJN namelijk geen mannen. We zijn vrouwen en daarmee zijn we wezenlijk anders. Laten we die verschillen vooral vieren en waarderen.
Klein puntje van kritiek nog: scheiding van kerk en staat is er -heeeel lang geleden- gekomen om de kerk te beschermen. Tegen teveel overheidsbemoeienis.
Christelijke partijen mogen dus, zonder dat dat de scheiding van kerk en staat in gevaar brengt, gewoon hun overtuiging inbrengen.
Maar hiermee doe je alsof het thuis-werken-als-opvoeder een taak van slechts één van de ouders (en dan voornamelijk: de moeder) is. Dát vind ik erg onfeministisch. Opvoeden, en dus ’thuiszijn’ zou juist iets van beide ouders moeten zijn. Stimuleren dat beiden thuis zijn, en dus ook beiden (part-time) buiten de deur werken, lijkt mij de beste oplossing. En dat stimuleer je juist niet als je een voordeel geeft aan situaties met één fulltime thuisblijver.
Dat is niet wat ze zegt. Ze noemt juist expliciet dat er ook mannen zijn die fulltime vader zijn. Ze beweert nergens dat dit exclusief vrouwen zouden moeten zijn (dat zou idd niet erg feministisch zijn).
Daarbij ben ik het ten principale oneens met je statement. Juist omdat we zorg zien als prive-aangelegenheid, als minderwaardig omdat je er geen geld of aanzien mee verdient, als beperking van je autonomie, zelfs als ondergeschikte en onderdrukte positie (aan het aanrecht ketenen!), houden we een situatie in stand die ongelijk uitpakt voor vrouwen.
Vrouwen doen ook in tweeverdienergezinnen en zelfs als ze meer werken of verdienen dan de man, vaak nog steeds het merendeel van de zorg/huishoudelijke taken, als is het alleen maar het organiseren van de uitbesteding daarvan. Het traditionele karakter van deze verdeling is extreem lastig te doorbreken. Pas als we het publieke belang van zorg gaan erkennen en valideren, kan de verdeling gelijker worden omdat mannen dan vrijer worden om onder de normatieve druk van carriere als pijler van je succes uit te komen.
Bovendien: waarom zou iedereen het moeten combineren, werk en gezin? Voor veel mensen is dat de hel. Die kunnen helemaal niet zo goed schakelen of hebben helemaal geen goede kansen op de arbeidsmarkt door slechte opleiding, een slechte gezondheid of een anti-autoritaire persoonlijkheid (en vast nog meer).
In jouw mening zit precies het onderdrukkende karakter van de tweeverdieners-norm: ‘je moet mensen niet stimuleren om een verkeerde beslissing te nemen door het financieel te belonen’ (dat is wat je zei). Deze mensen nemen juist in weerwil van de finciele voordelen van twee inkomens de beslissing thuis te blijven. Er valt echt meer te verdienen zelfs ala vuilophaler dan die 2000 euro aanrectsubsidie per jaar.
Het lijkt mij juist heel belangrijk dat er alles aan gedaan wordt om vrouwen te leren dat ze gewoon hun eigen geld moeten verdienen. Dit omdat het noodzakelijk is om te zorgen dat je cv op orde is en op orde blijft, dat je zelf over je eigen financiën kunt beslissen, dat je op eigen naam ww en pensioen opbouwt en dat je je lot niet ophangt aan je toekomst met een man.
Ik vind een zwangerschap ‘baseren’ op het feit dat een ander (een man) toevallig een inkomen heeft dan ook niet getuigen van enig verantwoordelijkheidsgevoel. Een logisch uitgangspunt lijkt mij dat je eerst zorgt dat je een volwaardig inkomen hebt en dán overweegt om kinderen te krijgen. En nee, dit is geen persoonlijke keuze. Want als je van het geld van een ander gaat leven, moet de hele maatschappij financieel opdraaien voor het overlijden van je partner of voor een scheiding. Als alle vrouwen keurig hun eigen inkomen en ww-rechten op orde hadden gebracht, zouden we niet zo’n hoeveelheid bijstandsmoeders hebben. Daar mag de maatschappij dus weldegelijk een mening over hebben.
P.S. En ja, mijn man doet keurig de helft van het huishouden en is net als ik een deel van de week thuis met de kinderen. Want ook mannen moeten hun verantwoordelijkheid thuis nemen.
Goed stuk! Ik vind het belachelijk dat er zo neerbuigend wordt gesproken door Opzij. Inderdaad, het gaat erom dat je zelf de keus hebt. Wat dat ook is.. Ik vind die “aanrechtsubsidie” best een goed plan. Of het nou de man of de vrouw is die achter dat aanrecht staat.
Het woord #aanrechtsubsidie is bedacht in de tijd voor de crisis, toen mensen nog geloofden in volledige werkgelegenheid. Beetje achterhaald op dit moment. Ik ben een zgn thuisblijfmoeder. Niet in eerste instantie uit vrije wil, rond 2000 waren de wachtlijsten voor kinderopvang zo lang en ik had geen vaste baan. Alsof je als vrouw voor een paar euro’s thuis wil blijven. Als er nou genoeg banen waren….! #aanrechtsubsidie is sowieso een rotwoord. Alsof je de hele dag van je man moet afwassen ofzo. Het woord #aanrechtsubsidie is denigrerend. Het zet partners in een kostwinnersgezin weg als losers en misbruikers. Hoe durf je dat te zeggen tegen al die vrouwen die de afgelopen jaren wegbezuinigd zijn uit de zorg en kinderopvang! Wat heb je nu voor keuze als herintreedster van 45+? Lang heb ik als voormalig Opzij lezeres ook gedacht: Oh nee, wat een cliché, is ben zelf in de fuik gelopen, met m’n cv gat. Maar is dat echt helemaal mijn schuld. Inmijn oorspronkelijke vak zijn nauwelijks vacatures. Alleen allerhande k*t ‘bijbaantjes die sowieso absoluut geen financiële onafhankelijkheid geven. Zoals postbezorgen, nanny of schoonmaak. En nee, niet aankomen zetten met “dan had je maar moeten blijven werken” onzin. Feit is gewoon dat er helemaal geen werk is voor iedereen.
O te spreken van extraatjes is onterecht. Om kostwinnersgezinnen 5 x meer te laten betalen vind ik zo onrechtvaardig. De meeste kostwinnersgezinnen hebben het al heel moeilijk. Men heeft ook blijkbaar geen begrip voor gezinnen die noodgedwongen een kostwinnersgezin zijn.
0 retweets 0 likes
Lastige materie inderdaad. Mag ik het basisloon hier benoemen als mogelijke emancipatoire oplossing?