In haar boek ‘Breng Balans in je gezin’ beschrijft Baudy Wiechers haar methode voor gezinsoverleg op basis van gelijkwaardigheid, verantwoordelijkheid en vrijheid. Suzan werd nieuwsgierig en besloot het eens te lezen.
“Hoe zou het zijn als ouders en kinderen samen een waardevolle bijdrage leveren in de gezinsafspraken en je niet langer alles alleen hoeft op te lossen? Dit kan wanneer iedereen – ouders, peuters en pubers – een gelijkwaardige stem krijgt in het gezin.” Een prikkelende inleiding, die nieuwsgierig maakt naar de rest van ‘Breng balans in je gezin’.
Praktisch stappenplan
Het boek is een uitgebreide handleiding, een stappenplan, waarbij de spelregels van de sociocratische overlegmethode naar behoefte binnen je gezin aan te passen zijn. Ook op andere vergader- en overlegmomenten, bijvoorbeeld op je werk, zou je deze methode natuurlijk kunnen gebruiken. Het hoe en waarom, en ook de knelpunten die je onderweg tegenkomt, komen uitgebreid aan bod.
Plofkip
De praktische voorbeelden hadden voor mij wat levendiger gemogen, maar op het bij het boek horende blog zijn die verhalen wel te vinden. Het beeldend vertelde gezinsoverleg over de plofkip bijvoorbeeld: de vader kocht per abuis plofkip, en dat viel niet bij iedereen in goede aarde en riep heftige emoties op bij de kinderen in het gezin. Welke oplossingen kunnen er bedacht worden, en welk besluit wordt door iedereen gedragen?
In het laatste stuk van het boek schrijft Baudy ook over straffen, belonen en logische consequenties. In het licht van onvoorwaardelijk ouderschap komt dit voor mij niet helemaal uit de verf. Zo schrijft ze over consequenties: “Mijn kinderen die me op basis van gelijkwaardigheid fijntjes aan mijn taak hielpen herinneren, die ik nog niet uitgevoerd had.” Daarbij vraag ik me af hoe je voorkomt dat dit als een terechtwijzing overkomt. En over afspraken lees ik “Het is meten of iedereen de gemaakte afspraken wel nakomt.” Daar mis ik de achterliggende redenen die er kunnen zijn op dat moment, en ik ben bang dat die controle ten koste gaat van vrijheid.
Bruikbare handvatten
Of we nu hier thuis na het lezen van dit boek ook een C.O.N.S.E.N.T. gezinsoverleg gaan houden?
Nee, dat toch niet. Al babbelend aan de keukentafel, zoals de terloopse overleggen bij ons altijd gaan, bleek iedereen zich al gehoord te voelen en ruimte genoeg te krijgen voor het inbrengen van onderwerpen. Als dat anders ligt, en zeker als een van de gezinsleden wat meer structurele gespreksmomenten zou willen, dan geeft het boek ongetwijfeld bruikbare handvatten.
Deze methode viel bij mijn kinderen in goede aarde. Ik heb het een keer uitgeprobeerd sinds het eten en sindsdien komt mijn zoon elke avond bij het eten met het afsprakenboekje aan, hij heeft de naam “afsprakenoverleg” bedacht.
Ik heb er een workshop over gevolgd en dat helpt wel inzicht geven in hoe het werkt en hoe je een paar valkuilen voorkomt. Alleen het woord consent wordt hier niet gebruikt. Ik hou het op “kan je daar in vinden?” en word vervolgens gecorrigeerd door mijn oudste die vindt dat dat te moeilijk is voor de jongste, hij vraagt haar dan “vind je het goed?”
Waar ik nog mee worstel is hoe ermee om te gaan als afspraken niet worden nagekomen. We hebben het bijvoorbeeld over opruimen gehad en dat het voor mij vervelend is als al hun speelgoed ’s avonds overal ligt. Ze hebben zelf voorgesteld om na het eten samen op te ruimen, met mij erbij. Dat ging een paar dagen goed en daarna kwam de klad er in en wilden ze sowieso niet meer opruimen. Mijn grens, hun vrijheid. Ik hou ze er inmiddels wel weer aan, maar heb daar flink boos om moeten worden, niet hoe ik het wil.
Hoi Mieke,
Wat leuk dat jullie het gebruiken in jullie gezin.
Mijn ervaring met afspraken die niet worden nagekomen is, dat het nog niet helemaal de goede afspraken zijn. Dat er misschien nog net een andere draai aan gegeven moet worden zodat het echt gedragen afspraken worden.
Wat mij dan erg helpt is aan te geven dat de afspraak voor mij niet werkt. Hij werkt voor mij niet omdat ik andere gezinsleden steeds moet wijzen op de afspraak en dat dat volgens mij niet de bedoeling was. Door uit te spreken dat ik een probleem heb en vervolgens te vragen hoe het voor, in dit geval, de kinderen is, komt er waarschijnlijk een betere afspraak uit voort die echt gedragen wordt. Kinderen moeten soms ook een tijdje wennen aan deze manier van afspraken maken en ervaren dat de gelijkwaardigheid die ze krijgen door echt zelf consent te geven, ook verantwoordelijkheden met zich mee brengt. En daardoor vrijheid…..
Succes ermee!